İşçinin Mesai Saatine Kalmak İstememesi Durumunda Yaptırımlar | Gaziantep Avukat

İş dünyasında sıkça karşılaşılan durumlardan biri, işçinin mesai saatleri dışında çalışmaya kalmak istememesidir. İş Kanunu ve ilgili mevzuat, bu konuda hem işverenin hem de işçinin haklarını ve yükümlülüklerini detaylı bir şekilde düzenlemektedir. Bu makalede, işçinin fazla mesaiye kalmak istememesi durumunda işverenin uygulayabileceği yaptırımlar, Yargıtay kararları ışığında değerlendirilecektir.

İş Kanunu ve Fazla Mesai

İş Kanunu’nun 41. maddesine göre, fazla çalışma, haftalık 45 saati aşan çalışmalardır. İşçinin rızası olmadan fazla mesai yaptırılamaz. Bu noktada işverenin işçiden fazla mesai talep edebilmesi için işçinin yazılı onayını alması gerekmektedir. Ayrıca, fazla mesai için işçiye normal saatlik ücretin %50 fazlası ödenmelidir.

İşçinin Fazla Mesaiye Kalmak İstememesi

İşçinin fazla mesaiye kalmak istememesi durumunda, işverenin bunu zorlaması hukuka aykırıdır. İş Kanunu’na göre, işçiye fazla mesai yaptırılması için işçinin onayının alınması gereklidir. İşçi, bu onayı vermemekte serbesttir ve işveren, işçinin bu kararından dolayı herhangi bir yaptırım uygulayamaz.

Yargıtay Kararları

Yargıtay’ın bu konudaki kararları, işçinin fazla mesaiye kalmak istememesi durumunda işverenin uygulayabileceği yaptırımlara ilişkin önemli ipuçları vermektedir. Örneğin, Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2016/28003 E., 2017/13018 K. sayılı kararında, işçinin fazla mesaiye kalmaması nedeniyle iş sözleşmesinin feshedilmesinin geçersiz olduğuna hükmedilmiştir. Bu kararda, işçinin fazla mesaiye kalma zorunluluğunun bulunmadığı ve işverenin bu durumu işten çıkarma nedeni olarak kullanamayacağı belirtilmiştir.

İşverenin Uygulaması Gereken Adımlar

1. İşçi Onayı: İşveren, fazla mesai yaptırmak istediği işçiden yazılı onay almalıdır.
2. Ücret Ödemesi: Fazla mesai yapan işçiye, fazla çalışma ücreti ödenmelidir.
3. Yargıtay Kararlarına Uygunluk: İşveren, Yargıtay’ın ilgili kararlarına uygun hareket etmeli ve işçinin fazla mesaiye kalmak istememesi durumunda iş sözleşmesini feshetmek gibi yaptırımlardan kaçınmalıdır.

Sonuç

İşçinin fazla mesaiye kalmak istememesi, işverenin bu konuda dikkatli davranmasını gerektiren bir durumdur. İş Kanunu ve Yargıtay kararları, işçinin bu konudaki haklarını koruma altına almaktadır. İşverenler, fazla mesai taleplerinde işçilerin onayını almalı ve bu onaya uygun hareket etmelidir. Aksi takdirde, hukuki yaptırımlarla karşılaşmaları kaçınılmaz olacaktır.

Kaynakça

1. İş Kanunu
2. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2016/28003 E., 2017/13018 K. Kararı
3. Gaziantep Barosu

Sıkça Sorulan Sorular

1. İşveren, işçiden her gün mesai saatine kalmasını talep edebilir mi?

Hayır, işveren her gün mesai saatine kalmak talep edemez. İşçinin günlük çalışma süresi 8 saat ile sınırlıdır. Bu sürenin aşılması halinde, aşan süre fazla mesai olarak kabul edilir ve işçiye normal ücretinin %150 fazlası oranında ücret ödenmesi gerekir.

2. İşçi, fazla mesai yapmayı reddederse işten çıkarılabilir mi?

Haklı bir sebep olmaksızın ve işverenin emrine rağmen fazla mesai yapmayı reddeden işçi, işveren tarafından disiplin cezasına tabi tutulabilir. Ancak, bu durum işçinin işten çıkarılmasını haklı kılmaz.

3. Fazla mesai ücretinin ödenmemesi halinde işçi ne yapabilir?

Fazla mesai ücretinin ödenmemesi halinde, işçi alacağını dava yoluyla talep edebilir.

4. Fazla mesai için yazılı bir onay gerekli midir?

Hayır, fazla mesai için yazılı bir onay gerekli değildir. İşverenin emri ile yapılan her çalışma fazla mesai olarak kabul edilir.

5. Fazla mesai süresi yıllık olarak ne kadar olabilir?

Yıllık fazla mesai süresi 270 saattir.

6. İşçi, fazla mesai yapmayı kabul ettikten sonra vazgeçebilir mi?

Evet, işçi fazla mesai yapmayı kabul ettikten sonra vazgeçebilir. Ancak, bunu işverene yazılı olarak bildirmesi gerekir.

7. Fazla mesai ücreti ne zaman ödenir?

Fazla mesai ücreti, normal ücretin ödendiği zamandan en geç bir ay sonra ödenmesi gerekir.

8. Fazla mesai ücretinin hesaplanması nasıl yapılır?

Fazla mesai ücreti, normal ücretinin %150 fazlası oranında hesaplanır.

9. Fazla mesai ücretinin zamanaşımı süresi nedir?

Fazla mesai ücretinin zamanaşımı süresi 5 yıldır.

10. Fazla mesai yapmak istemeyen işçi, kıdem tazminatı alabilir mi?

Fazla mesai yapmak istemeyen işçi, kıdem tazminatını almak için işten ayrılabilir. Ancak, bu durumda işçinin kıdem tazminatı almasının tek şartı haksız fesih durumunun olması olacaktır.

Yasal Uyarı: Bu makale bilgilendirme amaçlı yazılmış olup hukuki sorumluluk içermez. Hukuki sorunlarınız için lütfen bir avukata danışınız.

Ali Tümbaş Avukatlık Ofisi – Gaziantep