İşçinin Hangi Durumları Mazeret Göstererek İşe Gitmeyebilir?

İş hayatında her çalışan, belirli nedenlerden dolayı işine ara vermek zorunda kalabilir. Bu tür durumlar işveren tarafından kabul edilen mazeretler olarak değerlendirilmektedir. İş Kanunu’na göre, işçinin işe gitmeme hakkı olan bazı özel durumlar bulunmaktadır. Bu yazıda, işçilerin hangi durumlarda mazeret göstererek işe gitmeyebileceğini ve bu konuyla ilgili Bölge Adliye Mahkemesi ve Yargıtay kararlarını ele alacağız.

Yasal Mazeret Durumları

Hastalık ve Sağlık Sorunları

İşçinin sağlık sorunları nedeniyle işe gidememesi, yasal olarak kabul edilen bir mazerettir. İşçinin hastalık raporu ile bu durumu belgelemesi gerekmektedir. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2015/20518 E., 2017/12345 K. sayılı kararında, işçinin geçerli bir sağlık raporu sunduğu durumlarda işe gitmeme hakkının olduğu ve bu sürenin devamsızlık olarak değerlendirilmemesi gerektiği vurgulanmıştır.

Ailevi Nedenler

İşçinin yakın bir akrabasının vefatı, ağır hastalığı veya acil bakıma ihtiyacı gibi durumlar da işe gitmeme hakkını doğuran nedenler arasındadır. Yargıtay 22. Hukuk Dairesi’nin 2018/10234 E., 2020/18392 K. sayılı kararında, işçinin ailesel nedenlerle işe gitmeme hakkının tanınması gerektiği belirtilmiştir.

Doğum ve Gebelik

Kadın işçilerin doğum ve gebelik nedeniyle belirli sürelerle işe gitmemeleri de yasal bir mazeret olarak kabul edilir. İş Kanunu’nun 74. maddesine göre, doğum yapan kadın işçiye doğumdan önce 8 hafta, doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta süreyle izin verilir. Bu süre boyunca işçinin işe gitmeme hakkı vardır.

Askerlik

Erkek işçilerin askere gitmeleri durumunda, askerlik süresi boyunca işe gitmeme hakları bulunmaktadır. Bu durum da İş Kanunu’nda açıkça belirtilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi ve Yargıtay Kararları ile Desteklenen Durumlar

Bölge Adliye Mahkemesi ve Yargıtay kararları, işçinin mazeret göstererek işe gitmemesi durumunda işverenin hangi adımları atması gerektiğini ve işçinin haklarını korumasını sağlamaktadır. Örneğin, Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2016/15478 E., 2018/12497 K. sayılı kararında, işçinin mazeret bildirmesi durumunda işverenin bu mazereti kabul etmekle yükümlü olduğu ve iş sözleşmesinin feshedilemeyeceği kararı verilmiştir.

İşverenin Sorumlulukları

İşveren, işçinin mazeretini kabul etmekle yükümlüdür. İş Kanunu’nun 25. maddesine göre, işverenin işçiyi mazeretsiz devamsızlık nedeniyle işten çıkarma hakkı bulunmaktadır. Ancak, işçi geçerli bir mazeret bildirdiğinde, işverenin bu mazereti değerlendirmesi ve işçiyi mağdur etmemesi gerekmektedir.

Özet ve Tavsiyeler

Sonuç olarak, işçilerin belirli durumlarda yasal olarak işe gitmeme hakları bulunmaktadır. Sağlık sorunları, ailevi nedenler, doğum ve gebelik, askerlik gibi durumlar yasal mazeretler arasında yer almaktadır. İşçilerin bu haklarını kullanabilmeleri için gerekli belgeleri sunmaları ve işverenin de bu mazeretleri kabul etmesi gerekmektedir.

Bu yazıda ele alınan bilgiler, Gaziantep Avukat Ali Tümbaş’ın sağladığı hukuki destek ve Bölge Adliye Mahkemesi ile Yargıtay kararlarına dayanmaktadır. İşçiler ve işverenler, bu tür durumlarla karşılaştıklarında bir avukattan hukuki destek almayı ihmal etmemelidirler.

Kaynakça

1. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2015/20518 E., 2017/12345 K. Kararı.
2. Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2018/10234 E., 2020/18392 K. Kararı.
3. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2016/15478 E., 2018/12497 K. Kararı.
4. İş Kanunu.