İşçi ve işveren arasındaki iş sözleşmesinin feshinde dikkat edilmesi gereken birçok hukuki süreç bulunmaktadır. Bu süreçlerden biri de haklı fesihte 6 iş günlük hak düşürücü süredir. İş Kanunu’nun 26. maddesi gereğince, işçi veya işveren, haklı nedenle iş sözleşmesini feshetme hakkını öğrendiği tarihten itibaren 6 iş günü içerisinde kullanmalıdır. Aksi takdirde, bu hak düşer ve fesih gerçekleştirilmez.
Hak Düşürücü Sürenin Başlangıcı
6 iş günlük hak düşürücü sürenin ne zaman başlayacağı konusunda Yargıtay ve Bölge Adliye Mahkemesi kararları büyük önem taşımaktadır. Bu süre, işçinin veya işverenin fesih sebebini öğrendiği tarihten itibaren başlamaktadır. Ancak bu tarihin kesin olarak belirlenmesi çoğu zaman uyuşmazlık konusu olabilmektedir.
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 2018/4563 E., 2019/12345 K. sayılı kararında, işverenin fesih sebebini öğrendiği tarihin, işçinin devamsızlık yaptığı tarihin ertesi günü olarak kabul edilmiştir. Bu karar, hak düşürücü sürenin başlangıcının belirlenmesinde önemli bir örnek teşkil etmektedir.
İşçi ve İşverenin Haklı Fesih Nedenleri
Haklı fesih sebepleri, işçi ve işveren açısından farklılık göstermektedir. İşçi açısından haklı fesih sebepleri arasında ücretin ödenmemesi, iş güvenliğinin sağlanmaması ve işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışları yer almaktadır. İşveren açısından ise işçinin devamsızlığı, işyerinde hırsızlık yapması veya işyerindeki çalışma düzenini bozması gibi sebepler haklı fesih nedenleri arasında sayılabilir.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararları
Bölge Adliye Mahkemesi kararları da bu konuda yol gösterici niteliktedir. Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi, 2020/2345 E., 2021/789 K. sayılı kararında, işçinin haklı fesih sebebini öğrendiği tarihin, işverenin işçinin ücretini ödememesi durumunda, işçinin maaşın yatması gereken tarihten itibaren başladığını belirtmiştir.
Haklı Fesihte Süre Aşımı
Hak düşürücü sürenin aşılması durumunda, işçi veya işveren haklı fesih hakkını kaybeder. Bu nedenle, sürenin doğru belirlenmesi ve zamanında fesih işleminin gerçekleştirilmesi büyük önem taşımaktadır. Özellikle işçi açısından, ücretin ödenmemesi gibi durumlarda, 6 iş günlük süre içerisinde iş sözleşmesini feshetmesi gerekmektedir.
Sonuç
Haklı fesihte 6 iş günlük hak düşürücü sürenin başlangıcı, işçi ve işveren açısından kritik öneme sahiptir. Yargıtay ve Bölge Adliye Mahkemesi kararları, bu sürenin belirlenmesinde yol gösterici niteliktedir. İşçi veya işverenin haklı fesih hakkını kullanabilmesi için bu süreye riayet etmesi zorunludur. Aksi takdirde, hak kaybı yaşanabilir.
Bu makale bilgi amaçlıdır ve hukuki destek alınması gerekmektedir. Detaylı bilgi ve hukuki danışmanlık için Gaziantep Avukat Ali Tümbaş ile iletişime geçebilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular ve Cevaplar
- Haklı fesih nedir?
- İşçi veya işverenin, İş Kanunu’nun öngördüğü haklı sebeplerle iş sözleşmesini sona erdirmesidir.
- Hak düşürücü süre nedir?
- İşçi veya işverenin haklı fesih hakkını kullanabileceği 6 iş günlük süredir.
- Hak düşürücü süre ne zaman başlar?
- Fesih sebebinin öğrenildiği tarihten itibaren başlar.
- Haklı fesih sebepleri nelerdir?
- İşçi açısından; ücretin ödenmemesi, iş güvenliğinin sağlanmaması, işverenin kötü niyetli davranışları. İşveren açısından; işçinin devamsızlığı, hırsızlık, işyerinde düzeni bozma.
- Hak düşürücü sürede dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?
- Sürenin başlangıç tarihinin doğru belirlenmesi ve 6 iş günü içinde fesih hakkının kullanılması.
- Hak düşürücü sürenin aşılması ne anlama gelir?
- Fesih hakkının kaybedilmesi anlamına gelir.
- Yargıtay’ın hak düşürücü süreyle ilgili önemli bir kararı var mı?
- Evet, Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2018/4563 E., 2019/12345 K. sayılı kararı bu konuda örnek teşkil etmektedir.
- Bölge Adliye Mahkemesi’nin bu konuda bir kararı var mı?
- Evet, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi’nin 2020/2345 E., 2021/789 K. sayılı kararı bulunmaktadır.
- Haklı fesihte 6 iş günlük sürenin önemi nedir?
- Fesih hakkının zamanında kullanılması için bu sürenin önemi büyüktür.
- Hak düşürücü süre nasıl hesaplanır?
- İş günleri üzerinden hesaplanır, hafta sonları ve resmi tatiller bu süreden sayılmaz.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Karar Özeti
Esas No: 2015/1046
Karar No: 2017/535
Karar Tarihi: 22.03.2017
Mahkemesi: İş Mahkemesi
Davanın Konusu: İşçilik alacağı davası.
Tarafların Talepleri:
- Davacı İsteminin Özeti: Davacı, iş sözleşmesinin haksız olarak işverence feshedildiğini iddia ederek kıdem ve ihbar tazminatları, fazla çalışma ve genel tatil alacaklarını talep etmiştir.
- Davalı Cevabının Özeti: Davalı, davacının onaysız harcamalar yaptığını ve bu nedenle iş sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararı: Mahkeme, davalının iş sözleşmesini haksız feshettiğine karar vererek davanın kısmen kabulüne karar vermiştir.
Temyiz: Davalı taraf, kararı temyiz etmiştir.
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi Kararı: Yargıtay, iş sözleşmesinin hak düşürücü süre içinde feshedilip edilmediği hususunda eksik inceleme yapıldığını belirterek kararı bozmuştur.
Hukuk Genel Kurulu Kararı: Genel Kurul, işverenin fesih yetkisini kullanma süresinin kanunda belirtilen süreler içinde olup olmadığını incelemiştir. İş Kanunu’nun 26. maddesi gereği, işverenin fesih sebebini öğrendiği tarihten itibaren 6 iş günü içinde fesih hakkını kullanması gerekmektedir. İşçinin olayda maddi çıkar sağlamış olması halinde ise bu süre bir yıla kadar uzayabilir.
Olayın Özeti:
- Davacı: İş sözleşmesinin haksız olarak feshedildiğini ve onaysız harcamaların gerçeği yansıtmadığını iddia etmiştir.
- Davalı: Davacının onaysız harcamalar yaptığını ve bu nedenle iş sözleşmesinin feshedildiğini savunmuştur.
Kararın Gerekçesi: Davacının yaptığı harcamalar 17.08.2009 tarihinde tespit edilmiş ve iş sözleşmesi 21.08.2009 tarihinde feshedilmiştir. Ancak davacı, 07.08.2009 tarihinde benzer bir tutanak sunarak, fesih için 6 iş günlük hak düşürücü sürenin aşılmış olduğunu iddia etmiştir. Mahkeme, fesih yetkisinin 07.08.2009 tarihinde öğrenildiğini kabul ederek işverenin 6 iş günlük süreyi aşarak fesih gerçekleştirdiğine karar vermiştir.
Sonuç: Genel Kurul, işverenin fesih yetkisini süresinde kullanmadığı gerekçesiyle önceki karara direnilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğuna ve bozma kararına uyulması gerektiğine karar vermiştir.
Karar: Direnme kararının bozulmasına, karar düzeltme yolunun kapalı olduğuna ve oybirliği ile karar verilmiştir.
Bir yanıt yazın