📄 Gaziantep BAM 8. HD, 2024/705 E., 2025/284 K., 20.02.2025
✅ Onayan: Yargıtay 9. HD, 2025/4198 E., 2025/5663 K., 02.07.2025
👷♂️ İşçi 9 Yıldır Çalışıyordu, “Deneyimsiz” Sayılabilir mi?
Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi’nin 2025 tarihli bu kararı, iş hukukunda sıkça başvurulan “gabîn” (aşırı yararlanma) kavramına yeni bir bakış getirdi.
⚖️ Mahkeme, 9 yıldır aynı işyerinde çalışan bir tekstil işçisinin artık “deneyimsiz” veya “düşüncesiz” sayılamayacağını belirterek, arabuluculuk anlaşma belgesinin iptali talebini reddetti.
💬 Peki bu ne anlama geliyor?
👉 Deneyim, gerçekten gabin iddiasını zayıflatır mı?
👉 Yoksa her işçi, kıdemine bakılmaksızın korunmalı mı?
📘 Gabin (Aşırı Yararlanma) Nedir?
📜 Türk Borçlar Kanunu’nun 28. maddesi:
“Bir tarafın zor durumda kalmasından, düşüncesizliğinden veya deneyimsizliğinden yararlanılarak yapılan orantısız sözleşmeler gabin sayılır.”
⚖️ Hukuk diliyle:
Bir taraf, diğerinin zayıf durumundan faydalanarak açık biçimde orantısız menfaat elde ederse, bu “gabîn”dir.
💡 Örnek:
Bir işçiye “10 yıl çalıştın ama 10.000 TL verelim, bütün haklarından feragat et” denilmesi tipik bir gabin örneğidir.
🔎 Ancak bu iddianın kabulü için işçinin gerçekten deneyimsiz, zor durumda veya düşüncesiz olması gerekir.
🏛️ Kararda Ne Oldu?
👕 Tekstil işçisi, arabuluculuk sürecinde bir anlaşma belgesi imzaladı.
📄 Sonrasında bu belgeyi iptal etmek için “gabin” ve “hile” iddiasında bulundu.
🗣️ “Deneyimsizliğimden yararlandılar.” dedi.
⚖️ Mahkeme ise şöyle dedi:
“İşyerinde yaklaşık 9 yıllık çalışması ve deneyimi bulunan davacının, düşüncesizliğinden veya deneyimsizliğinden bahsedilemeyeceği gibi, zor durumda kaldığı da ispatlanamamıştır.”
🟢 Sonuç:
Arabuluculuk tutanağı geçerli kabul edildi.
İşçi, “haklarımdan haksız şekilde yararlandılar” iddiasında bulunamadı.
🧾 Arabuluculuk Tutanakları Her Zaman Bağlayıcı mıdır?
❌ Hayır, her zaman değil.
📚 Gaziantep BAM’ın atıf yaptığı TBK m.36 ve 39,
“aldatma, yanılma ve korkutma” hâllerinde sözleşmenin iptalini düzenler.
🕐 Taraf, bu hakkını 1 yıl içinde kullanmalıdır.
⚖️ Ancak bu olayda:
➡️ Aldatma veya korkutma delili yok,
➡️ Gabin şartları da oluşmamış.
📍 Bu da “işçi koruması” ilkesinin sınırsız olmadığına işaret ediyor.
🧠 Kıdem, Deneyimsizlik İddiasını Nasıl Etkiler?
💬 Kararın en çarpıcı yönü:
“Yıllarca aynı sektörde çalışmış bir işçi, artık deneyimsiz değildir.”
Yani 9 yıllık bir çalışan, “imzaladığım tutanağın sonucunu bilmeden yaptım” diyemez.
Mahkeme, işçinin kıdemini ve sektör bilgisini deneyim göstergesi olarak değerlendiriyor.
📉 Bu yaklaşım, son yıllarda artan “arabuluculukta gabin iddiası” davalarına sınır çekiyor.
📚 Karar Künyesi ve Gerekçe Özeti
🔹 Gaziantep BAM 8. Hukuk Dairesi
- Esas: 2024/705
- Karar: 2025/284
- Tarih: 20.02.2025
📝 Özet:
“9 yıldır aynı işyerinde çalışan davacının deneyimsiz veya düşüncesiz sayılması mümkün olmadığından, gabin iddiası yerinde değildir.”
🔹 Yargıtay 9. Hukuk Dairesi
- Esas: 2025/4198
- Karar: 2025/5663
- Tarih: 02.07.2025
✅ Sonuç:
BAM kararını onadı ve gabin iddiasını reddetti.
⚖️ Bu Karar Ne Anlama Geliyor?
1️⃣ Kıdem ve deneyim, gabin değerlendirmesinde önemli bir ölçüt.
2️⃣ Her düşük bedelli arabuluculuk anlaşması, kendiliğinden gabin sayılmayacak.
3️⃣ İşçi koruma ilkesi, “deneyimsiz veya zor durumda olma” şartına bağlı.
4️⃣ Arabuluculuk belgeleri, serbest iradeyle imzalandıysa geçerli.
🧩 Sonuç: Artık “Deneyimsizdim” Demek Yetmiyor
⚖️ Bu karar, iş hukukunda dengeyi yeniden hatırlatıyor.
Evet, işçi korunur — ama her işçi, her durumda korunmaz.
📍 Uzun yıllar aynı işte çalışan biri, artık imzaladığı belgeyi anlama kapasitesine sahiptir.
💬 Kısacası: “Kıdem arttıkça gabin zayıflar.”
❓ Sıkça Sorulan Sorular
💡 Gabin nedir?
Bir tarafın, diğerinin zayıf durumundan faydalanarak aşırı oransız menfaat elde etmesidir. (TBK m.28)
💡 Arabuluculuk anlaşması iptal edilebilir mi?
Evet. Ancak aldatma, korkutma, yanılma veya gabin koşulları ispatlanmalıdır. (TBK m.28–39)
💡 İşçi 10 yıldır çalışıyorsa gabin iddiasında bulunabilir mi?
Zor ama imkânsız değil. Deneyim yüksekse, mahkemeler genellikle bu iddiayı kabul etmez.
💡 Gabin davası açma süresi nedir?
Düşüncesizlik veya deneyimsizlik hâlinde, bu durumun öğrenildiği tarihten itibaren 1 yıl, her hâlde 5 yıl içinde kullanılmalıdır. (TBK m.28/2)
📚 Kaynakça
- Gaziantep BAM 8. HD, 20.02.2025, 2024/705 E. – 2025/284 K.
- Yargıtay 9. HD, 02.07.2025, 2025/4198 E. – 2025/5663 K.
- Türk Borçlar Kanunu, m. 28, 36, 39
Bir yanıt yazın