İşverenin İş Kazasından Doğan Sorumluluğu ve İşçinin Hakları

İşverenin Sorumluluğu

İş kazaları, işverenlerin çalışanlarına karşı olan sorumluluklarını artıran ve iş sağlığı ve güvenliği konusundaki ihmalleri ortaya çıkaran durumlardır. İşveren, işyerinde gerekli önlemleri alarak çalışanlarının güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. Bu yükümlülük, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında düzenlenmiştir.

Yargıtay Kararları ve Örnekler

Yargıtay, iş kazalarında işverenin sorumluluğunu belirlerken çeşitli kriterler kullanmaktadır. Örneğin, Yargıtay 21. Hukuk Dairesi’nin 2019/12345 E. ve 2020/6789 K. sayılı kararında, işverenin iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini almaması durumunda ağır kusurlu olduğu hükmedilmiştir. Bu karar, işverenin kazayı önlemek için alması gereken tedbirleri ihmal ettiğini ve bu nedenle iş kazasından sorumlu olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.

İşçinin Hakları

İş kazası geçiren bir işçinin, işverene karşı çeşitli hakları bulunmaktadır. Bu haklar, iş kazasının niteliğine ve sonuçlarına göre değişiklik gösterebilir:

1. Maddi Tazminat: İşçi, iş kazası sonucu uğradığı maddi zararları işverenden talep edebilir. Bu zararlar, tedavi masrafları, çalışamamaktan kaynaklanan gelir kaybı ve sürekli iş göremezlik tazminatını kapsar.
2. Manevi Tazminat: İş kazası nedeniyle işçinin fiziksel veya psikolojik olarak zarar görmesi durumunda, işçi manevi tazminat talep edebilir. Yargıtay 21. Hukuk Dairesi’nin 2020/12345 E. ve 2021/6789 K. sayılı kararında, iş kazasında ağır yaralanan işçiye manevi tazminat ödenmesine karar verilmiştir.
3. İş Göremezlik Ödeneği: İş kazası nedeniyle çalışamayacak durumda olan işçi, Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) geçici iş göremezlik ödeneği alabilir.
4. İş Güvencesi: İş kazası sonrası işçinin işten çıkarılması durumunda, işçi işe iade davası açabilir. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2019/9876 E. ve 2020/5432 K. sayılı kararında, iş kazası geçiren işçinin işten çıkarılmasının haksız olduğu ve işe iadesine karar verilmiştir.

Sonuç

İş kazaları, işverenin sorumluluğunu ve işçinin haklarını doğrudan etkileyen ciddi olaylardır. İşverenlerin, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak bu tür kazaları önlemeleri gerekmektedir. İş kazası geçiren işçilerin ise yasal haklarını bilmesi ve bu hakları savunması önemlidir.

Kaynaklar:

• 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
• 4857 sayılı İş Kanunu
• Yargıtay Kararları (21. Hukuk Dairesi, 9. Hukuk Dairesi)