Velayet, çocukların bakım, eğitim ve korunma ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla, çocukların menfaatlerini koruyacak şekilde, anne ve babaya tanınmış olan hak ve sorumlulukların bütünüdür. Velayet hakkı, çocukların 18 yaşına kadar olan döneminde geçerlidir ve boşanma, ayrılık veya ebeveynlerden birinin ölümü gibi durumlarda yeniden düzenlenmesi gerekebilir. Velayet davası açarak, çocuğun velayetinin kime verileceği mahkeme tarafından belirlenir.
Velayetin Belirlenmesi
Velayetin belirlenmesi sürecinde mahkeme, çocuğun üstün yararını gözetir ve aşağıdaki kriterleri dikkate alır:
- Çocuğun Yaşı ve İhtiyaçları: Küçük yaştaki çocukların anne bakımına daha çok ihtiyaç duyması nedeniyle genellikle anneye velayet verilir. Ancak, çocuğun yaşına, sağlık durumuna ve özel ihtiyaçlarına göre bu karar değişebilir.
- Ebeveynlerin Maddi Durumu: Çocuğun maddi ihtiyaçlarının karşılanması için ebeveynlerin ekonomik durumu değerlendirilir.
- Ebeveynlerin Sosyal ve Psikolojik Durumu: Mahkeme, ebeveynlerin sosyal çevresini, psikolojik durumunu ve yaşam tarzını da göz önünde bulundurur. Çocuğun ruhsal ve fiziksel sağlığına zarar verebilecek durumlar velayet kararını etkiler.
- Çocuğun Görüşü: Çocuğun yaşı ve olgunluk düzeyine göre, mahkeme çocuğun velayet konusunda görüşünü de dinleyebilir. Çocuğun isteği, karar sürecinde dikkate alınabilir.
Yargıtay Kararları
Velayet davalarında Yargıtay’ın vermiş olduğu kararlar, emsal teşkil eder ve mahkemelerin karar sürecinde rehberlik eder. İşte bazı Yargıtay kararları:
- Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, E. 2015/11845, K. 2015/15393: Bu kararda, çocuğun üstün yararı ve gelişimi gözetilerek, velayetin anneden alınıp babaya verilmesi uygun görülmüştür. Çocuğun eğitim hayatının sekteye uğramaması ve daha iyi bir ortamda yetişmesi göz önünde bulundurulmuştur.
- Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, E. 2017/2342, K. 2017/8321: Velayet hakkının belirlenmesinde çocuğun psikolojik ve sosyal gelişimini olumsuz etkileyecek unsurların dikkate alınması gerektiği vurgulanmıştır. Bu doğrultuda, annenin uygunsuz yaşam koşulları nedeniyle velayetin babaya verilmesi kararlaştırılmıştır.
Velayet Davası Açma Süreci
Velayet davası açmak için öncelikle yetkili aile mahkemesine başvurulması gerekmektedir. Dava dilekçesinde çocuğun üstün yararının neden davacıda olduğunun detaylı şekilde açıklanması önemlidir. Mahkeme, gerekli gördüğü durumlarda uzmanlardan ve sosyal hizmet görevlilerinden rapor talep edebilir. Velayet davası sonunda, çocuğun hangi ebeveynle kalacağı ve diğer ebeveynle görüşme düzenlemeleri karara bağlanır.
Sonuç
Velayet, çocuğun üstün yararını korumak amacıyla anne ve babaya verilen önemli bir haktır. Mahkeme, çocuğun ihtiyaçlarını ve ebeveynlerin koşullarını dikkate alarak en uygun kararı vermeye çalışır. Velayet davasında Yargıtay kararları önemli bir rehberlik sağlar ve mahkemenin karar sürecini yönlendirir.
Kaynaklar:
- Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, E. 2015/11845, K. 2015/15393
- Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, E. 2017/2342, K. 2017/8321
Bu makale bilgilendirme amacı taşımaktadır. Hukuki danışmanlık için profesyonel yardım almanız önerilir.
Bir yanıt yazın