İddet süresi olarak bilinen Boşandıktan Sonra Evlenme Süresi kadın veya erkek bireyler için değişiklik göstermektedir. Erkeklerin boşamanın ardından hemen evlenebilmesi mümkündür. Kadınlar içinse 300 günlük bir bekleme süresi bulunmaktadır.
Türk Medeni Kanunu uyarınca verilen bu karar eşlerin boşanma davası kesinleştikten sonra kadının hamile olma ihtimali düşünülerek alınır. Bunun yanı sıra kadın bu süre içerisinde evlense dahi evlilik iptali söz konusu olmamaktadır.
Boşanma davaları çeşitli nedenlerle açılır. Eşlerin anlaşmazlığa düşmesi, şiddetli geçimsizlik ya da Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması gibi birçok neden boşanmaya sebep teşkil edebilir. Boşanma davaları anlaşmalı veya çekişmeli dava şeklinde görülür. Boşanmanın ardından eşlerin bekleme süresi de merak edilir. Yeniden evlenmek isteyen eş açısından kadın için belirli bir süre bulunurken erkek için bulunmamaktadır.
İDDET (BEKLEME) MÜDDETİ / BOŞANDIKTAN SONRA YENİDEN EVLENME SÜRESİ
Evlilik, boşanma, ölüm ya da evliliğin iptali gibi bir sebeple sona erdiğinde erkek istediği zaman evlenebilecekken kadın için 300 günlük zorunlu bekleme süresi vardır. Bekleme süresi (iddet müddeti) nesep gibi önemli bir konuda karışıklıklar yaşanmasını önlemek için konulmuştur. Aksi halde kadının hamile olması durumunda doğacak çocuğun babasının kim olduğunda tereddüt ortaya çıkar ve nesebin belirlenmesinde karışıklık yaşanır. Türk Medeni Kanununun 282.maddesine göre ‘Çocuk ile baba arasında soybağı, ana ile evlilik, tanıma veya hakim hükmüyle kurulur. 285. maddeye göre ise ‘Evlilik devam ederken veya evliliğin sona ermesinden başlayarak üçyüz gün içerisinde doğan çocuğun babası kocadır’.
Kadının doğum yapması durumunda süre kalkar. Kadının gebe olmadığının mahkeme kararı ile tespit edilmesi veya boşanan eşlerin tekrar evlenmek istemelri halinde iddet müddeti hakim tarafından kaldırılır. Mahkemeye yapılacak müracaatlarda kişi bir sağlık kuruluşuna sevk edilerek gebe olmadığına dair rapor alması istenecektir.
Sonuç olarak boşanan ya da kocası ölen kadın yeniden evlenmek isterse ve evlenene kadar bir doğum yapmamışsa, hamile de değilse ya da boşandığı eski kocası ile yeniden evlenmek istiyorsa mahkeme kararı ile iddet müddeti kaldırtılabilir. Bu yola gidilmezse yeniden evlenebilmek için boşanmanın kesinleştiği tarihten ya da kocanın ölümünden itibaren 300 gün beklenmesi gerekir.
Yabancı ülke mahkemelerinde boşanan kadının bekleme süresinin ne olacağına dair tartışmalar 2007 yılına kadar boşanma avukatlarını zorlayan konulardan biriydi. Bazı hukukçular, bekleme süresinin, yabancı mahkeme kararının Türkiye’de tanınmasına dair kararın kesinleşmesinden itibaren başlayacağı görüşündeyken , diğerleri yabancı ilamın kesinleşme tarihinden itibaren başlayacağı düşüncesindeydi. Ancak 5718 sayılı Milletlerarası Özel hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunun 59. Maddesi ile konu açıklığa kavuşturuldu.
Anılan hüküm “ Yabancı ilamın kesin hüküm veya kesin delil etkisi yabancı mahkeme kararının kesinleştiği andan itibaren hüküm ifade eder” şeklindedir. Nüfus uygulamasında da yabancı mahkemelerce verilen boşanma kararlarının Türk mahkemelerince tenfiz veya tanıma kararı verilip kesinleşmesi halinde, yabancı mahkemece verilmiş olan kararın kesinleşme tarihi, boşanma tarihi olarak kabul edilmektedir. Buna göre iddet müddeti yabancı mahkeme kararının kesinleştiği tarihten itibaren işlemeye başlayacaktır.
KADIN İÇİN BEKLEME SÜRESİ KESİN MİDİR? KALDIRILMASI MÜMKÜN MÜDÜR? NASIL KALDIRILIR? GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME NERESİDİR? DAVA KİME KARŞI AÇILIR? DAVA NASIL İSPATLANIR?
Kadın için bekleme süresi kesin değildir. Bu süre doğurmakla sona erer.
Kadının eski eşiyle yeniden evlenmek istemesi yahut kadının önceki evliliğinden gebe olmadığının anlaşılması durumunda bekleme süresinin kaldırılmasına karar verilir. Sürenin kaldırılması ancak mahkeme kararıyla mümkündür.
Davacının yerleşim yerinde mevcut olan Aile Mahkemesi ( Aile Mahkemesinin bulunmadığı yerlerde Aile Mahkemesi sıfatına sahip Asliye Hukuk Mahkemesi)’ ne yapılacak başvuru ile süre kaldırılarak kadının eski eşiyle yahut başka biriyle yeni bir evlilik yapması mümkün kılınabilinir. Açılacak bu davada davalı yoktur; yani dava hasımsız olarak açılır.
Bu davada şayet boşanmış eşler yeniden evlenmek isterlerse başkaca araştırmaya gerek kalmaksızın karar verilir.
Kadının eski eşiyle yeniden evlilik yapmak istememesi durumunda yapılacak yargılamada kadının gebe olup olmadığı doktor raporuyla tespit edilir.
YABANCI MAHKEMECE BOŞANMA KARARI VERİLİRSE BEKLEME SÜRESİ NASIL HESAPLANIR?
Taraflar yurtdışında boşanırlarsa, işbu boşanma kararının Türkiye’ de geçerli olması için boşanma kararının tanınması ve tenfizi davası açılmalıdır. Ne yazık ki genel bir yanılgı olarak kadın için bekleme süresinin Türkiye Mahkemelerinde verilen tanıma kararının kesinleşmesinden itibaren 300 gün olduğu düşünülmektedir. Oysa bu yanlış bir bilgidir.
27.11.2007 tarih ve 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunun 59. Maddesi ile yabancı mahkemece verilen kesin hüküm ve kesin delilin etkisi düzenleme altına alınmıştır. Buna göre “ Yabancı ilamın kesin hüküm veya kesin delil etkisi yabancı mahkeme kararının kesinleştiği andan itibaren hüküm ifade eder.” Sonuç olarak, kadın için bekleme süresi olan 300 günlük süre yabancı mahkeme tarafından verilen boşanma kararının kesinleştiği tarih itibariyle başlayacaktır.
Nitekim bu husus, 2006 yılında yürürlüğe giren Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 58.maddesinde “Boşanma tarihi, boşanma kararının kesinleştiği tarihtir. Yabancı mahkemelerce verilen boşanma kararlarının Türk mahkemelerince tenfiz veya tanıma kararı verilip kesinleşmesi halinde, yabancı mahkemece verilmiş olan kararın kesinleşme tarihi, boşanma tarihi olarak kabul edilir.” şekliyle açıkça yer almıştır.
Bu konu hakkında benzer makaleler için tıklayın
