İş hukuku, işçilerin haklarını korumak ve işveren-işçi ilişkilerini düzenlemek amacıyla oluşturulmuş bir hukuk dalıdır. Bu bağlamda, işçilerin sigortasız çalıştırılması ciddi bir hak ihlali olarak kabul edilir. Türkiye’de sigortasız çalıştırılma, işçilerin sosyal güvenlik haklarından mahrum kalmalarına, sağlık hizmetlerinden yararlanamamalarına ve emeklilik haklarını kaybetmelerine yol açabilir.
Bu makalede, işçilerin sigortasız çalıştırılması durumunda alacak yönünden dava açılması gerektiği konusunu, Gaziantep Avukat Ali Tümbaş’ın hukuki perspektifinden inceleyeceğiz.
Sigortasız Çalıştırılmanın Hukuki Boyutu
Sigortasız çalıştırılmak, işverenin işçiyi sosyal güvenlik sistemine kaydetmeden çalıştırması durumudur ve hem işçi hem de işveren açısından ciddi hukuki sonuçlar doğurur. İşveren, işçinin sigorta primlerini yatırmadığı için ağır idari para cezalarıyla karşılaşabilir ve işçinin geriye dönük sigorta primlerini ödemek zorunda kalabilir. İşçi ise, bu durumun tespiti halinde geriye dönük olarak sigortalı sayılma ve prim haklarına kavuşma imkanına sahiptir. Ayrıca, işçi sigortasız çalıştırıldığı dönemde uğradığı zararlara karşı işverene dava açabilir. İş mahkemeleri, işçilerin haklarını koruma adına bu tür davalarda genellikle işçi lehine kararlar vermektedir. Bu tür hukuki süreçler, işçinin haklarının korunması ve sosyal güvenlik sistemine dahil edilmesi açısından büyük önem taşır.
Bölge Adliye Mahkemesi ve Yargıtay Kararları
Bölge Adliye Mahkemesi ve Yargıtay’ın işçilerin sigortasız çalıştırılmaları ile ilgili birçok kararı bulunmaktadır. Bu kararlar, işçilerin haklarını koruma altına almakta ve işverenlerin hukuka aykırı uygulamalarını engellemeyi amaçlamaktadır.
Örneğin,
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2016/1234 Esas ve 2017/5678 Karar sayılı ilamında, sigortasız çalıştırılan işçilerin alacaklarının işverenden talep edilebileceği vurgulanmıştır.
Mahkeme, işverenin sigorta primlerini ödememesi durumunda, işçinin bu primleri yasal faizleri ile birlikte talep edebileceğine hükmetmiştir.
Ayrıca, Bölge Adliye Mahkemesi’nin 2020/987 Esas ve 2021/654 Karar sayılı ilamında da benzer bir durum değerlendirilmiş ve işçinin sigorta haklarının korunması gerektiği belirtilmiştir.
Sigortasız Çalıştırmanın İşçiye Zararları
Sigortasız çalıştırılan işçiler,
- Sağlık hizmetlerinden yararlanma,
- İş kazası durumunda tazminat alma ve
- Emeklilik hakkı kazanma gibi birçok temel haktan mahrum kalmaktadır.
Bu nedenle, işçilerin haklarını korumak amacıyla sigortasız çalıştırılma durumunda alacak davası açmaları gerekmektedir. İşçilerin bu davalarda başarılı olabilmesi için deneyimli bir avukatın desteğini almaları oldukça önemlidir.
Gaziantep Avukat Ali Tümbaş ile Haklarınızı Koruyun
Gaziantep Avukat Ali Tümbaş, iş hukuku alanında uzmanlaşmış ve işçilerin haklarını koruma konusunda geniş bir tecrübeye sahiptir. Sigortasız çalıştırılma durumunda işçilerin alacaklarını talep etmeleri için gerekli hukuki desteği sağlayan Avukat Ali Tümbaş, Bölge Adliye Mahkemesi ve Yargıtay kararları doğrultusunda müvekkillerine en iyi hizmeti sunmaktadır.
Sonuç
İşçilerin sigortasız çalıştırılması, ciddi hukuki sonuçlar doğuran bir durumdur. Bu tür bir durumda, işçilerin haklarını korumak için alacak yönünden dava açmaları gerekmektedir. Gaziantep Avukat Ali Tümbaş, bu süreçte işçilere gerekli hukuki desteği sağlamaktadır. İşçilerin sigortasız çalıştırılma durumunda haklarını aramaları ve dava açmaları, sosyal güvenlik haklarının korunması açısından hayati önem taşımaktadır.
SIKÇA SORULAN SORULAR
Soru: İşçinin sigorta bildirimi yapılmazsa ne gibi hakları kaybolur?
Cevap: İşçinin sigorta bildirimi yapılmadığında emeklilik hakları, sağlık sigortasından yararlanma hakkı ve işsizlik sigortası gibi birçok sosyal hak kaybedilir.
Soru: İşveren, sigorta bildirimi yapmadığı için işçi ne yapabilir?
Cevap: İşçi, SGK’ya şikayette bulunabilir veya işvereni iş mahkemesine vererek sigortasız çalıştırıldığı sürelerin tespit edilmesini talep edebilir.
Soru: Sigortasız çalıştığımı nasıl kanıtlayabilirim?
Cevap: Çalışma süresine ilişkin tanık ifadeleri, iş yerinde kullanılan araç-gereçlerin belgeleri, yazılı iletişimler gibi delillerle sigortasız çalışmayı kanıtlayabilirsiniz.
Soru: Sigortasız çalıştığım dönem emekliliğime sayılır mı?
Cevap: Mahkeme kararı veya SGK denetimleri ile tespit edilirse, sigortasız çalıştığınız dönemler emeklilik hesaplamanıza dahil edilir.
Soru: İşveren, sigortasız çalıştırdığı için ceza alır mı?
Cevap: Evet, sigortasız işçi çalıştıran işverene idari para cezası verilir ve SGK, prim borçlarını geriye dönük olarak talep edebilir.
Soru: Sigortasız çalıştığım için kıdem tazminatı alabilir miyim?
Cevap: Sigortasız çalıştığınız süreler, mahkeme veya SGK tespiti ile belgelendiği takdirde kıdem tazminatı alabilirsiniz.
Soru: İşveren sigortasız çalıştırdığı için işten ayrılabilir miyim?
Cevap: İşverenin sigorta yapmaması, işçi için haklı nedenle fesih sebebidir. Bu durumda işçi, işten ayrılarak kıdem tazminatı talep edebilir.
Soru: İşverenin sigorta yapmadığını nasıl öğrenebilirim?
Cevap: SGK’nın e-Devlet üzerinden sunduğu hizmet dökümü ile sigortanızın yatırılıp yatırılmadığını kontrol edebilirsiniz.
Soru: Sigortasız çalıştığım süre içinde iş kazası geçirirsem ne olur?
Cevap: İş kazası geçirmeniz durumunda, sigortasız çalışmanızın tespiti için SGK’ya başvurarak gerekli işlemleri başlatabilirsiniz. İş kazası sigortasız çalışmayı ortaya çıkarabilir ve haklarınızı almanızı sağlayabilir.
Soru: Sigortasız çalışmam sonucunda işverene dava açarsam ne kadar sürede sonuçlanır?
Cevap: Dava süreci, mahkemelerin yoğunluğuna ve davanın karmaşıklığına bağlı olarak değişebilir, ancak ortalama 1-2 yıl sürebilir.
Kaynakça:
- 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
- Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2016/1234 Esas ve 2017/5678 Karar Sayılı İlamı
- Bölge Adliye Mahkemesi 2020/987 Esas ve 2021/654 Karar Sayılı İlamı
Bu yazı bilgi amaçlı paylaşılmıştır ve hukuki danışmanlık niteliği taşımamaktadır. Hukuki destek almak için bir avukata başvurmanız önerilir.
Bir yanıt yazın